Bernard Hammelburg | Bnr

Over drie dingen was de estafette van buitenlandse leiders die Israël tot nu toe bezochten het eens: Israël heeft het recht zich te verdedigen, maar dan wel proportioneel, en er moet wel een tweestaten-oplossing komen. Het zijn de containerbegrippen van de Gaza-oorlog, waarvan niemand weet wat ze precies betekenen.  Zelfverdediging snappen we het gemakkelijkst: Israël maakt jacht op Hamas-strijders en raketlanceerinrichtingen. Dat kost levens van onschuldige mensen, maar dat valt niet te vermijden, ook al doet het leger nog zo zijn best. Het doel is niet burgers te vermoorden, maar het gebeurt wel, wat in het Engels eufemistisch ‘collatoral damage’ heet. Maar dan komt de geconditioneerde reflex: het moet proportioneel zijn, dus als het even kan, spaar je het leven van burgers. Deze oorlog startte dus disproportioneel, want Hamas begon met het op barbaarse wijze vermoorden van 1500 mensen, waaronder heel veel vrouwen en kinderen. Dat was geen ‘collatoral damage,’ dat was de opzet. Als Israël het bij de zelfver