Day Poets

จำลอง ดาวเรือง, ถวิล อุดล, ทองเปลว ชลภูมิ และ ทองอินทร์ ภูริพัฒน์ คือชื่อของ 4 อดีตรัฐมนตรี คนสนิทของ ปรีดี พนมยงค์ ที่ถูกสังหารโหดริมถนนพหลโยธินในช่วงกลางดึกวันที่ 4 มีนาคม 2492 เป็นการสังหารในระหว่างที่ตำรวจกำลังควบคุมตัวคนเหล่านี้ไปไว้ยัง ‘ที่ปลอดภัย’ พอดิบพอดี เรื่องเล่าจากทางการระบุว่าในระหว่างการเคลื่อนย้ายทั้ง 4 ราย เกิดมีโจรมลายูบุกชิงตัว และเกิดยิงทั้ง 4 เสียชีวิต โดยที่ตำรวจพยายามยิงต่อสู้แล้วไม่เป็นผล รถตำรวจถูกกระสุนจากโจรมลายู แต่ตำรวจกลับไม่ได้รับบาดเจ็บสักคน และโจรมลายูกลุ่มดังกล่าวก็อันตรธานหายไปในความมืด หากเป็นในสถานการณ์ปกติ ขั้วอำนาจเดิมอยู่ในอำนาจตลอดมา เรื่องดังกล่าวคงค่อยๆ เงียบหายไป เหมือนกับคดีลอบสังหาร หรือเรื่องอัปลักษณ์ดำมืดเรื่องอื่นในสังคมไทย แต่สุดท้าย เมื่อฝ่ายอำนาจเกิด ‘พลิกขั้ว’ ขึ้นมา ในที่สุด คดีลอบสังหาร 4 รัฐมนตรีจึงฟื้นขึ้นมาอีกครั้ง และกลายเป็นเรื่องสยดสยองที่สุด เป็นรอยด่างของการเมืองไทยยุคเอากันถึงตาย และถึงที่สุดแล้ว ไม่ว่าจะผ่านมากี่ทศวรรษ ‘ตำรวจไทย’ ก็ยังคงไม่เปลี่ยนแปลง

“ถ้าชีวิตนี้มีสิทธิ์เลือกวันตายหรือวิธีตายเป็นของตัวเองจะเป็นไปได้จริงหรือเปล่า” คำตอบคือเป็นไปได้ หลายประเทศในทวีปยุโรปและอเมริกายินดีให้ความสำคัญกับการออกกฏหมาย ‘การุณยฆาต’ (Euthanasia) อย่างจริงจังมาตั้งแต่ปี 90s เพื่อรองรับความต้องการของบุคคลที่ต้องเจ็บป่วยและทรมานด้วยโรคร้ายเรื้อรัง ที่ทำได้แค่เพียงใช้ยาระงับอาการไปวันๆ ต้องอยู่ในสภาพช่วยเหลือตนเองลำบาก หรือนอนติดเตียงโคม่าเป็นระยะเวลายาวนาน เมื่อนั้นผู้ป่วยหรือญาติใกล้ชิดจึงจะมีสิทธิ์ยื่นคำร้องให้แพทย์ผู้เชียวชาญทำการการุณยฆาตให้หลุดพ้นจากความทุกข์ทางกายอย่างสมศักศรีดิ์ ยกตัวอย่างประเทศสวิตเซอร์แลนด์ที่ในปี 2020 มีการเปิดสถิติออกมาว่า มีผู้เข้ารับการการุณยฆาตมากถึง 1,300 ราย ทั้งที่เป็นชาวสวิตเซอร์แลนด์เองและเป็นชาวต่างชาติที่ขออนุญาตเดินทางเข้ามา ซึ่งสวิตเซอร์แลนด์เป็นประเทศเดียว ณ เวลานี้ ที่ออกกฏหมายให้ชาวต่างชาติมีสิทธิเข้ารับการจบชีวิตตนเอง เมื่อไม่นานมานี้เอง ฌอง-ลุค โกดาร์ (Jean-Luc Godard) ผู้กำกับและมือเขียนบทระดับปรมาจารย์ชาวฝรั่งเศส ก็เป็นผู้มีชื่อเสียงอีกหนึ่งคนที่ได้ตัดสินใจเข้ารับการการุณยฆาต เพื่อหลีกหนีจากความเจ็บป่วยยามชราภาพในวัย 9

หากนับโศกนาฏกรรมเดือนตุลาคม ก็ควรต้องบรรจุเหตุการณ์ ‘ตากใบ’ ที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2547 เข้าไปด้วย เหตุการณ์วันนั้นเกิดขึ้นในช่วงประชาธิปไตยเต็มใบ หลังสลายการชุมนุมที่หน้าสถานีตำรวจภูธรตากใบ จังหวัดนราธิวาส ท่ามกลางสถานการณ์ความไม่สงบในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ เจ้าหน้าที่ทหารได้รับคำสั่งให้จับผู้ชุมนุมขึ้นรถทหารด้วยเสียงสั้นๆ ว่า ‘ขนไปให้หมด’ คำสั่งนั้นทำให้ผู้ถูกจับกุมถูกมัดมือมัดเท้าอยู่หลังรถบรรทุกซ้อนกัน 4-5 ชั้น ท่ามกลางอากาศที่ร้อนระอุยาวนานหลายชั่วโมง และจบลงที่การเสียชีวิตด้วยอาการขาดอากาศหายใจของผู้ที่ถูกจับกุมกว่า 78 คน อย่างที่ไม่ควรจะเป็น แต่ในเวลานั้น กระแสสังคมและเจ้าหน้าที่รัฐได้รับ ‘ใบสั่ง’ ให้จัดการเรื่องดังกล่าวได้ ภายใต้วิธีการแบบนี้ ในเวลาเดียวกับที่สังคมมองคนกลุ่มนี้ด้วยภาพสะท้อนว่าเป็น ‘โจรใต้’ สุดท้าย แม้ทั้งนายกรัฐมนตรีอย่าง ทักษิณ ชินวัตร และผู้บัญชาการทหารบกอย่าง พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ จะออกมายอมรับว่ามีความผิดพลาดจนทำให้เกิดการล้มตายที่มากขนาดนั้น จนถึงวันนี้ก็ยังไม่มีผู้ใดที่ต้องรับผิด เป็นการ ‘ลอยนวลพ้นผิด’ ครั้งใหญ่อีกครั้งในเดือนตุลาคม b-holder ชวนย้อนเวลากลับไปเมื่

ใครที่เลื่อนฟีดโซเชียลมีเดียบ่อยๆ คงเคยผ่านตากับคำว่า ‘Woke’ ที่เป็นคำกริยาช่องสองที่ผันมาจาก ‘Wake’ ซึ่งมีความหมายว่า ‘ตื่น’ แต่คำดังกล่าวกลับถูกนำมาล้อเลียนเสียดสีจนกลายเป็นชนวน คำว่า Woke ถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายในโลกโซเชียลเมื่อปี 2020 ในความหมายเปรียบเปรยเสมือนผู้ที่ ‘ตื่นรู้’ ทั้งในเรื่องของความเท่าเทียมระหว่างสีผิว ความเท่าเทียมทางเพศ ไปจนถึงเรื่องของประเด็นสิ่งแวดล้อม ยกตัวอย่างในกรณีของ จอร์จ ฟลอยด์ (George Floyd) ชายผิวดำชาวอเมริกันเชื้อสายแอฟริกัน ที่ถูกตำรวจเมืองมินนิแอโพลิส (Minneapolis) ใช้กำลังจับกุมเกินกว่าเหตุจนเสียชีวิต ทำให้ประเด็นการเรียกร้องความเท่าเทียมทางสีผิวถูกปลุกให้เห็นค่าความสำคัญขึ้นอีกครั้ง อย่างไรก็ดี ไม่นานมานี้ วงการบันเทิงต่างประเทศกลับมีกระแสตีกลับถึงวัฒนธรรมตื่นรู้ หลังภาพยนตร์ ‘เงือกน้อยผจญภัย’ (The Little Mermaid) ฉบับคนแสดง ปล่อยตัวอย่างที่เนื้อหาได้เปลี่ยนภาพลักษณ์ของ ‘แอเรียล’ (Ariel) นางเงือกผู้เป็นตัวเอกของเรื่องจากผิวขาวเป็นผิวสี ผิดไปจากแอนิเมชันปี 1989 และนิยาย กลายเป็นประเด็นถากถางถึงผู้สร้างว่าเอาใจเทรนด์ Woke เกินเหตุ และมองข้ามถึงความสามารถตัวนักแสดงไป Wa

หากว่ากันตามประวัติศาสตร์ เหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 จบลงด้วยชัยชนะของประชาชนในการขับไล่รัฐบาลจอมพล ถนอม กิตติขจร ออกไปได้ ผ่านการต่อสู้ของขบวนการนักศึกษา เป็นการปิดฉากระบอบเผด็จการอันยืนยาว แต่ในอีกด้านหนึ่ง เหตุการณ์ 14 ตุลาฯ ก็ยังมีเรื่อง ‘ลึกลับ’ อีกมาก เพราะการที่ประชาชนจะล้ม ‘อำนาจรัฐ’ ได้นั้น ย่อมมี ‘มือที่มองไม่เห็น’ อื่นๆ เข้ามาช่วยในการล้ม แน่นอนว่ามือที่มองไม่เห็นนี้ เป็นตัวแสดงผ่านนายทหารในกองทัพอีกขั้วที่ต้องการล้มระบอบ 3 ทรราช จอมพลถนอม จอมพล ประภาส จารุเสถียร และพันเอก ณรงค์ กิตติขจร แล้วถ้าลองฟังประวัติศาสตร์จาก ‘ผู้แพ้’ อย่างฝั่งจอมพลถนอม เรื่องของ 14 ตุลาฯ จะเป็นอย่างไร? เพราะเหตุใดบรรดานายทหารที่หยั่งรากลึก สืบทอดอำนาจกันมาต่อเนื่อง จึงได้แพ้ง่ายๆ แล้วภายใต้เหตุการณ์ชุลมุน ตั้งแต่หน้าสวนจิตรลดาช่วงเช้าวันที่ 14 ตุลาฯ จนถึงพระราชดำรัส ‘วันมหาวิปโยค’ ของในหลวงรัชกาลที่ 9 ช่วงค่ำ ในมุมมองของ ‘ผู้แพ้’ นั้นเกิดเรื่องอะไรขึ้น แล้วมี ‘ตัวละคร’ ใดอยู่หลังฉากบ้าง

28 กันยายน 2549 สนามบินสุวรรณภูมิเปิดตัวอย่างยิ่งใหญ่ในฐานะ ‘หน้าตา’ ของประเทศ ด้วยความคาดหวังว่าจะเป็นศูนย์กลางการบินของภูมิภาค ทัดเทียมกับสนามบินชางงีของสิงคโปร์ ส่วนหนึ่งเป็นเพราะคนไทยต้องรอนานเกิน 40 ปีกว่าสนามบิน ‘หนองงูเห่า’ แห่งนี้จะสร้างเสร็จ และอีกส่วนหนึ่งมาจากการวาดฝันของ ทักษิณ ชินวัตร ผู้ออกแรงอย่างหนักเพื่อให้สนามบินแห่งนี้เสร็จทันสมัยที่เขาเป็นนายกรัฐมนตรี และจะดันคะแนนเสียงของพรรคไทยรักไทยให้พุ่งทะยาน แต่สุดท้าย เมื่อเกิดการรัฐประหาร ผู้นำทหารประกาศว่าสนามบินสุวรรณภูมิไม่ได้เป็นอะไรมากไปกว่า ‘หลุมฝังศพ’ ของระบอบทักษิณ และประกาศจะรื้อทุกการคอร์รัปชันที่เกิดขึ้นในสนามบินสุวรรณภูมิ กระนั้นเอง ผ่านมา 16 ปี ก็ยังคงตรวจไม่พบการทุจริต และในอีกแง่หนึ่ง การพัฒนาสนามบินสุวรรณภูมิก็เป็นไปอย่างเชื่องช้า อันดับสนามบินที่ดีที่สุดในโลกตกจากท็อป 20 ณ ปี 2552 ลงมาอยู่ที่อันดับ 77 ในปีนี้ บางทีสนามบินสุวรรณภูมิอาจเป็นภาพจำลองของประเทศไทย ที่ครั้งหนึ่งเคยมีความฝันอันใหญ่โต แต่สุดท้ายก็หยุดชะงักหลังการรัฐประหาร และยังจมอยู่ใน ‘หลุม’ แห่งนั้น จวบจบวันนี้ b-holder Podcast ชวนย้อนกลับไปฟังตำนานการก่อสร้างสนามบิ

เพื่อคลายความสงสัยว่าปัจจัยใดทำให้หลายประเทศต้องตกอยู่ในสถานการณ์วิกฤตเศรษฐกิจตกต่ำ และประเทศไทยจะมีสิทธิ์เกิดสถานการณ์รูปแบบคล้ายกันเหมือนวิกฤตต้มยํากุ้ง ปี 2540 หรือไม่ Way of Being Wilds EP นี้ ชวนมาร่วมไขคำตอบ

ร่วมกันหาคำตอบว่าเพราะเหตุใดประเทศคอมมิวนิสต์แห่งนี้ ถึงได้มีศักยภาพมากพอที่จะเป็น ‘คู่เทียบ’ กับบ้านเรา ขณะเดียวกัน มีเหตุและปัจจัยอะไรบ้างที่ทำให้ไทยยังคงย่ำอยู่กับที่

ย้อนกลับไปวันที่ 13 สิงหาคม 2565 เกิดเหตุการณ์ระทึกขวัญ หลังนักเขียนชื่อดังชาวอังกฤษเชื้อสายอินเดีย ‘ซัลมัน รัชดี’ (Salman Rushdie) ถูกชายนิรนามคนหนึ่งจู่โจมทำร้ายอย่างอุกอาจด้วยการชกต่อย พร้อมใช้มีดปลายแหลมแทงบริเวณท้องและลำคอ ขณะกำลังขึ้นเวทีบรรยายในงานวิชาการของสถาบันเชาทากัว รัฐนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐฯ ต่อหน้าผู้เข้าร่วมงานกว่า 2,500 ราย ก่อนที่เจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐนิวยอร์กจะเข้าจับกุมผู้ก่อเหตุทันควัน นับเป็นโชคดีของซัลมันที่รอดพ้นจากความตาย แต่จากการถูกทำร้ายก็อาจส่งผลให้เขากลายสถานะเป็นผู้พิการ หลังแพทย์วินิจฉัยว่าดวงตาของเขาเสียหายอย่างหนัก เส้นประสาทที่แขนข้างหนึ่งถูกตัดขาด ตับถูกแทงจนเสียหายอย่างหนัก ยังไม่นับรวมบาดแผลทางจิตใจหลังหายเป็นปกติ เวลาต่อมา เจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐนิวยอร์กเปิดเผยว่าผู้ที่ทำร้ายซัลมันคือ ฮาดี มาร์ทา อายุ 24 ปี จากเมืองแฟร์วิลล์ รัฐนิวเจอร์ซีย์ ที่แม้จะยังไม่มีการเปิดเผยถึงแรงจูงใจ แต่ก็มีการคาดการณ์ว่าชนวนเหตุแห่งความอาฆาตคงหนีไม่พ้นงานเขียนของซัลมันที่มีชื่อว่า ‘โองการปีศาจ’ (The Satanic Verses) นวนิยายเรื่องดังในปี 1988 ที่ถูกมองว่ามีเจตนาดูหมิ่นศาสนาและศาสดาของชาวมุสลิม ซึ่งรุน

b-holder พาย้อนกลับไปฟังเรื่องราวของกบฏ 9 กันยาฯ 2528 เพื่อฟังความพิเศษของการก่อการรัฐประหารครั้งนี้ว่าเกิดความผิดพลาดในจุดใด ทำไมจึงคว้าน้ำเหลว และร่วมกันหาคำตอบว่ามีตัวละครใดที่นัดไว้ แต่กลับเปลี่ยนใจในนาทีสุดท้าย จนทำให้ผู้ก่อการทั้งหมดต้องหนีออกนอกประเทศอีกครั้ง

ชวนฟังเรื่องราวที่ถูกเรียกขานว่า ‘วิกฤตช็อกโกพาย’ ระหว่างเกาหลีเหนือและเกาหลีใต้ พร้อมไขสาเหตุที่ทำให้ขนมสุดแสนจะธรรมดา กลายเป็นชนวนเหตุแห่งความบาดหมางระหว่างสองประเทศได้ถึงเพียงนี้

ชวนย้อนเส้นทางชีวิตทางการเมืองของ นายกฯ สมัคร ผู้ที่มีชีวิตผาดโผนที่สุด และสำรวจว่ามีอะไรเบื้องหลังการตัดสินใจของสมัครในแต่ละครั้งที่เขาตัดสินใจรับตำแหน่งสำคัญบ้าง แล้วเพราะเหตุใด จากคน ‘ขวา’ สุดขอบ จึงถูกจัดการอย่างเด็ดขาดในช่วงปีท้ายๆ ของชึวิตทางการเมือง

Ways of Being Wild EP7 พาคุณผู้ไปทำความรู้จักกับตำนานสุดแฟนตาซีของสุนัขพันธุ์คอร์กี้ พร้อมด้วยประวัติความเป็นมา ความสัมพันธ์อันน่าประทับใจต่อควีนเอลิซาเบธที่ 2 และสัมผัสความคลั่งไคล้ในฐานะ Corgi Lover ของ ‘ปั๊บ’ - พงศ์ศรณ์ ภูมิวัฒน์ ผู้ดำเนินรายการ

b-holder ชวนย้อนดู ‘ตำนาน’ ของการก่อสร้าง และบรรดาเรื่องราวไม่ชอบมาพากลในโครงการใหญ่ของกองทัพบก และร่วมกันพยายามแกะรอยว่าทำไมเรื่องนี้ถึงเอาผิดใครไม่ได้สักคน

b-holder ชวนย้อนกลับไปพินิจพิเคราะห์ต้นทาง กลางทาง และปลายทางของรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน ฉบับที่ว่ากันว่า ‘ดีที่สุด’ ว่ามีความยากลำบากเพียงใด แล้วร่วมกันหาคำตอบว่าทำไมรัฐธรรมนูญฉบับนี้ถึงมีนายกรัฐมนตรีคนเดียว

Ways of Being Wild EP6 พาย้อนรอยความเชื่อของศาสนาผีและศาสนาพุทธในประเทศไทย เหตุใดความเชื่อเรื่องศาสนาผีจึงสอดแทรกอยู่ในคติความเชื่อของศาสนาพุทธได้อย่างแนบเนียนมายาวนานหลายร้อยปี

b-holder EP นี้ จะพาไปสำรวจแง่มุมสำคัญของการ ‘อภิวัฒน์สยาม’ ครั้งนี้ ตั้งแต่การรวมตัวกันของบรรดา ‘ราษฎร’ ความสำคัญของการปฏิวัติสยาม ไปจนถึงวันที่ผู้ก่อการทั้งหลายเกิดผิดใจกัน ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้การเปลี่ยนแปลงการปกครองครั้งนี้ไปไม่ถึงฝั่งฝัน และวันที่ชื่อของผู้มีส่วนร่วมค่อยๆ ถูกลบออกไปจากหน้าประวัติศาสตร์ ว่ามีสาเหตุเบื้องหลัง มีเกร็ดประวัติศาสตร์และมีเรื่องเล่าอะไรที่น่าสนใจ

เนื่องในเดือนแห่งการต่อสู้เพื่อความหลากหลายและความเท่าเทียมทางเพศ พอดแคสต์ Ways of Being Wild EP5 สัปดาห์นี้ ขอชวนคุณผู้ฟังมาร่วมถกประเด็นหัวข้อแนวคิดปิตาธิปไตยที่แอบแฝงอยู่ในวัฒนธรรมชาวเอเชีย (The Patriarchy of Asianism) ถึงต้นตอ บริบทต่อสังคมชาวเอเชีย และคำถามที่ว่า ประเทศเจริญแล้วต้องสลัดความคิดชายเป็นใหญ่ให้หลุดพ้นก่อนหรือไม่

b-holder ตอนนี้ จะพาไปวิเคราะห์ความเหมือนและความแตกต่างในทางการเมือง ระหว่างพลเอกประยุทธ์และพลเอกเปรม ทำไมพลเอกประยุทธ์ถึงไม่เท่ากับพลเอกเปรม และไม่มีทางเป็นพลเอกเปรมได้ บวกกับร่วมกันทำนายบั้นปลายรัฐบาลของพลเอกประยุทธ์ ว่าถึงที่สุดจะมีสภาพเป็นอย่างไร

เนื่องในเดือนชนวนเหตุแห่งการปฏิวัติประเทศอิหร่าน ขอชวนผู้ฟังร่วมถกประเด็นว่า เหตุใดศาสนาอิสลามจึงมีอิทธิพลต่อประเทศมหาอำนาจแห่งตะวันออกกลางประเทศนี้